Calorieën

Het woord calorie komt van het Latijnse ‘Calor’, wat warmte betekent. Calorie is een aanduiding voor de eenheid voor energie. Op de verpakking van verschillende producten in de supermarkt staat het aantal calorieën als eerste aangegeven in de voedingstabel. De calorie is nog steeds een veelgebruikte maat als het gaat om het aangeven van de hoeveelheid energie, terwijl de term al tamelijk verouderd is. Officieel is deze hoeveelheidsaanduiding namelijk vervangen voor de joule, die tevens tegenwoordig ook staat vermeld bij de voedingswaarde van producten. 1 calorie staat gelijk aan 4,1868 joule. De calorie kan worden uitgelegd als de hoeveelheid energie die nodig is, om één gram water met 1 graad Celsius te verwarmen. Gezien het feit dat dit slechts zo weinig is, wordt in de regel vaak de term kilocalorie, kcal, gebruikt op de verpakking. Dit is uiteraard de hoeveelheid energie die nodig is voor het met 1 graad Celsius verwarmen van 1 kilo water.

Hoeveel calorieën heb je nodig per dag?

Calorieën worden door het lichaam gebruikt als energiebron. Je lichaam heeft energie nodig voor allerlei primaire processen, zoals het functioneren van je hart, je longen, het herstellen van weefsel en voor haar- en nagelgroei. Natuurlijk moet je lichaam ook voedsel verwerken, dus het bruikbaar maken van het broodje wat je zojuist naar binnen hebt gewerkt. Ook voor het stofwisselingsproces heeft je lichaam dus energie nodig. Zelfs in je slaap verbruikt het lichaam energie om deze processen in werking te houden. 75% van je dagelijkse inname wordt gebruikt voor het op gang houden van deze inwendige processen. De rest van de calorieën wordt ingezet bij andere fysieke inspanning, je dagelijkse portie beweging dus. Normaal gesproken staat de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid voor calorie-inname voor mannen gelijk aan 2500 kcal. Voor vrouwen is dit ongeveer 2000 kcal. Dit is natuurlijk een algemene richtlijn en wil niet zeggen dat dit voor iedereen gelijk is. De calorie-inname ligt ook aan je persoonlijke levensstijl. Ben je altijd druk, veel onderweg, sport je veel of doe lichamelijk zwaar werk, dan is het logisch dat je meer calorieën (dus levering van energie) nodig hebt dan iemand die zich op een dag niet zo veel in hoeft te spannen.

Goede en slechte calorieën

Dan is er ook nog een verschil tussen goede en slechte calorieën. Goede calorieën zijn te vinden in gezond voedsel, zoals groente, fruit bewaren, olijfolie, noten, volkoren producten, vis en in mager vlees zoals kip of rundvlees. Dit zijn tevens ook allemaal producten die behalve calorieën ook nog andere, bruikbare voedingsstoffen leveren voor ons lichaam. Denk hierbij aan eiwitten, goede vetten, vitamines en mineralen. Dan zijn er nog de ‘bad guys’. Dit zijn producten die in feite geen extra waarde bijdragen voor het lichaam. Ze leveren slechts eenvoudige energie, die tevens ook snel weer verloren gaat. Deze producten bevatten vaak ook een grote hoeveelheid suikers en eenvoudige koolhydraten (die in tegenstelling tot complexe koolhydraten behoorlijk ongezond zijn). Voorbeelden van deze producten zijn snoep, chips, snacks, wit brood, witte pasta en fast food. Beter is het om deze calorieën te vermijden of op z’n minst te beperken.

Een calorie is de eenheid waarin energie wordt uitgedrukt. In de wetenschappelijke wereld is dit alweer een achterhaalde benaming. De calorie is vervangen door de SI-eenheid Joule. Echter blijft de voedingsindustrie deze benaming wel gebruiken. Gemiddeld heeft de volwassen man een dagelijkse energiebehoefte van ongeveer 2600 kcal, vrouwen hebben gemiddeld een energiebehoefte van circa 2100 kcal per dag. Wanneer uw voeding meer dan deze hoeveelheid energie aan het lichaam levert, kan het lichaam dit niet verwerken. Uw lichaam gaat dit uiteindelijk opslaan als reservevet. Wanneer u 7000 kcal teveel binnenkrijgt, komt er gemiddeld 1 kg in gewicht aan.

Hoe werken calorieën?

Alle activiteiten die u onderneemt vergen een minimale energiebehoefte, zelfs voor slapen heeft uw lichaam een minimale hoeveelheid energie nodig. De exacte hoeveelheid hangt onder andere af van de leeftijd en spiermassa. Wanneer u beweegt gebruikt u energie. Om uw totale energiebehoefte te berekenen moet u de hoeveelheid energie die de inspanning nodig heeft, optellen met de basisbehoefte. Wanneer het lichaam minder energie binnenkrijgt dan het verbrandt, gaat uw lichaam deze energie uit spieren en reservevet halen. Door veel te bewegen kunt u dus sneller afvallen.

Wanneer u te weinig energie binnenkrijgt, worden in eerste instantie de spieren als energiebron aangesproken. Sommige mensen proberen af te vallen door minder te gaan eten. Het gewicht wat ze dan afvallen, komt vrijwel geheel voort uit spierafbraak. Daarom wordt aangeraden meer dan 50 gram dierlijk eiwit te eten voordat u begint met afvallen. Hiermee voorkomt u spierafbraak. Het is beter om af te vallen door voldoende te eten maar meer te bewegen.

Verschil tussen verzadigd en onverzadigd vetten voor calorieën?

We kunnen vetten onderscheiden in twee soorten, Verzadigde- en onverzadigde vetten. Verzadigd vet is de ongezonde variant. Dit zorgt voor een verhoogd cholesterolgehalte in het bloed. Hierdoor loopt u een vergroot risico op hart- en vaatziekten. Een man mag gemiddeld 2600 kilocalorieën op een dag eten. Dat betekent dus dat een man 28 gram verzadigde vetten mag eten. De vrouw mag gemiddeld 2100 kilocalorieën op een dag eten en dat houdt in dat een vrouw 21 gram verzadigd vet mag eten. Verzadigd vet is te vinden in vele soorten vlees, melkproducten, boter, kaas, koek, roomijs, chocolade en snacks etc.

Veel mensen vertellen wel eens dat ze vetten omzetten in spieren. Dit gaat niet werken. Vet blijft vet. Het verdwijnt pas wanneer het lichaam aanspraak maakt op vet en het dan gaat verbranden. Wanneer het lichaam een hogere energiebehoefte heeft dan er aanwezig zijn, zal het de vetreserves gaan aanspreken. Afvallen is dus mogelijk door meer energie te verbruiken en de toevoer van energie omlaag te brengen. Meer bewegen en goed letten op wat u eet zijn een stap in de goede richting.